Πόσες φορές είχατε κάτι σημαντικό να κάνετε και μετά απλώς το αναβάλλατε και συνεχίσατε να το αναβάλλετε και δεν το κάνατε ποτέ; Πιστεύετε ότι αυτή η αναβλητικότητα δικαιολογείται; Πιστεύετε ότι υπάρχει κάποια λύση στο πρόβλημα; Η αναβλητικότητα σχετίζεται άμεσα με τη θέλησή μας και την προθυμία μας να δράσουμε. Είναι η πράξη καθυστέρησης ή αναβολής καταστάσεων ή δραστηριοτήτων στις λίστες υποχρεώσεων που έχουμε.
Φανταστείτε ότι πρέπει να συντάξετε μια αναφορά για έναν από τους πιο σημαντικούς πελάτες σας. Το αφεντικό προσπαθεί να σας πιέσει, γιατί το κλείσιμο μιας πολύ σημαντικής συμφωνίας εξαρτάται από αυτό. Συνήθως προσπαθείτε να το κάνετε το συντομότερο δυνατό. Ωστόσο, η αναβλητικότητα σας δελεάζει να το αναβάλλετε. Κάνετε ακόμη και πολλές μικρές, περιττές εργασίες που δεν ήταν καθόλου επείγουσες, αφήνοντας τη σημαντική αναφορά για το τέλος της εβδομάδας.
Το να είστε αναβλητικός προκαλεί άγχος επειδή δεν φαίνεται να έχετε τη θέληση να ολοκληρώσετε τα πράγματα. Νιώθετε τόσο αβοήθητοι και αδύναμοι! Σκεφτείτε το παράδειγμα: αναβάλλουμε τα πράγματα επ’ αόριστον παρά το ότι γνωρίζουμε καλά ότι είναι επείγοντα και πρέπει να γίνουν χωρίς καθυστέρηση. Η καθυστέρηση της εργασίας δεν μειώνει το άγχος, το θυμό ή την ανησυχία που μπορεί να νιώσουμε. Στην πραγματικότητα, μας κάνει να αισθανόμαστε χειρότερα.
Αυτά τα συναισθήματα θα επιδεινωθούν με την πάροδο του χρόνου καθώς οι εκκρεμότητες είναι αναπόφευκτες. Οι αναβλητικοί άνθρωποι ζουν για μεγάλο χρονικό διάστημα σε κατάσταση λήθαργου. Βρίσκονται βυθισμένοι σε ασήμαντες δραστηριότητες, ενώ άλλα πράγματα που πρέπει να κάνουν αναβάλλονται και δεν γίνονται ποτέ. Όταν καθυστερούμε τα πράγματα, το κάνουμε για έναν από τους παρακάτω δύο λόγους. Είτε τα έχουμε αντικαταστήσει με μια άλλη δραστηριότητα που είναι πιο ευχάριστη ή ασήμαντη, ή απλά προτιμούμε να μην κάνουμε τίποτα.
Στρατηγικές για να σταματήσει να είστε αναβλητικός
α. Ρωτήστε τον εαυτό κάποιες συγκεκριμένες ερωτήσεις, για να μπορέσετε σιγά σιγά να φτάσετε στο τέλος της αναβλητικότητας σας. Εάν πρόκειται να το κάνω τελικά, τι πραγματικά επιτυγχάνω με την αναβολή του; Είναι κάτι που με επηρεάζει ή αφορά άλλους ανθρώπους;
β. Κανόνας 2 λεπτών: Αυτή η απλή στρατηγική βασίζεται στην ιδέα ότι εάν χρειάζεστε περισσότερο από 2 λεπτά σχεδιάζοντας να κάνετε κάτι, τότε θα πρέπει να σταματήσετε να σχεδιάζετε και να το κάνετε.
γ. Ξεπεράστε την αντίσταση: Μόλις κάνετε το πρώτο βήμα, ο δισταγμός ή ο φόβος σας θα εξαφανιστούν.
δ. Διαχειριστείτε την ενέργειά σας: Εάν είστε κουρασμένοι ή θυμωμένοι, οι πιθανότητες να αναβάλλετε τα πράγματα θα αυξηθούν.
ε. Τμηματοποίηση: Ο διαχωρισμός της εργασίας σε μικρές εργασίες ή συγκεκριμένα βήματα θα σας βοηθήσει να δείτε τον στόχο πιο κοντά σας.
στ. Επιβραβεύστε τον εαυτό σας: Μόλις επιτύχετε τον στόχο σας, είναι καλή ιδέα να περιποιηθείτε τον εαυτό σας. Κάντε κάτι που σας αρέσει ή κάτι που σας βοηθά να χαλαρώσετε.
Θετική αναβλητικότητα. Υπάρχει κάτι που ονομάζεται θετική αναβλητικότητα και αποτελείται από τις καλές προθέσεις που μπορεί να έχουν οι αναβλητικοί. Για παράδειγμα, ένα άτομο που αναβάλλει πράγματα που είναι βαρετά ή κουραστικά. Ο τελειομανής τείνει επίσης να είναι αναβλητικός. Δεδομένου ότι θα θέλει πάντα τέλεια αποτελέσματα, θα αποφεύγει να κάνει οτιδήποτε γρήγορα και μερικές φορές μάλλον δεν θα το ξεκινήσει και καθόλου. Δεν θα το ξεκινήσει μέχρι να είναι σίγουρος ότι έχει αρκετό χρόνο για να το τελειώσει τέλεια.
Η αναβλητικότητα των ευθυνών σας ή η ενασχόληση με ασήμαντα καθήκοντα μπορεί να σας μετατρέψει σε χρόνια αναβλητικούς. Κάντε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσετε πρώτα τα πιο περίπλοκα προβλήματα ή εργασίες στη λίστα σας. Δεν θα περάσει πολύς καιρός μέχρι να νιώσετε καλύτερα για τον εαυτό σας!
Μαρία Παπουτσή
M.Sc. Ψυχολογός-Παιδοψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια
